2.2. Palliatieve zorg onderzoek bij PHEG

              dr. ir. Jenny van der Steen

             picture

De rode draad van het palliatieve zorg onderzoek bij PHEG wordt gevormd door anticiperende zorg: zorg die vooruit loopt op veranderingen in behoeften, die tijdig signaleert en actie onderneemt. Waarbij mensen voorbereid zijn op wat kan komen en waarbij rekening wordt gehouden met hun wensen voor zorg en behandeling. De specialist ouderengeneeskunde heeft een voortrekkersrol in het geven van anticiperende zorg en in de communicatie met ouderen, hun naasten en andere zorgverleners. Juist daarom betrekken wij ook verzorgenden, huisartsen, ouderen en naasten bij ons onderzoek. Inhoudelijk hebben wij het dan over zaken zoals gesprekken in het kader van advance care planning en het signaleren en behandelen van pijn. Het uiteindelijke doel past bij palliatieve zorg: het geven van persoonsgerichte zorg die kwaliteit van leven verbetert en ook zorgt voor de naasten. In 2017 zijn op dit gebied onderzoeksprojecten gestart en er is subsidie verkregen om nog meer projecten op dit gebied te kunnen beginnen. Kenmerkend is dat wij steeds samenwerken en afstemmen met partners zoals het Expertisecentrum Palliatieve Zorg van het LUMC, en onderzoekers van andere academisch-medische centra in Amsterdam, Nijmegen en Maastricht die zich ook bezig houden met onderzoek naar palliatieve zorg bij kwetsbare ouderen.

Een belangrijke doelgroep in het onderzoek is de zorg voor mensen met dementie in de laatste levensfase. Bij dementie komt het er echt op aan: de complexiteit rond signaleren van behoeften en markeren van de laatste levensfase, en rond gesprekken over voorkeuren en wensen. In het leeronderzoek in voorbereiding zullen aankomende aios dan ook onderzoek doen naar pijn en onwelbevinden bij mensen met dementie en cognitieve beperkingen door andere oorzaken. Aan de afdeling bestaat veel expertise; zo werken een aantal promovendi al langer aan pijn en symptomen bij dementie. Zo veel mogelijk evidence-based pijn en symptomen signaleren en behandelen vormt ook de basis van goede palliatieve zorg.

Wat betreft de kwaliteit van het onderzoek doen wij weinig concessies. Er zijn zeker uitdagingen bij het doen van onderzoek bij kwetsbare ouderen en die vragen soms om pragmatische oplossingen. Bij het steeds streven naar de beste keuzes is een breed blikveld nodig. Zodat wij leren van de beste methoden die bij andere groepen worden toegepast. Het begin is echter altijd een vraag die in de praktijk van de ouderengeneeskunde ontstaat, en daar zoeken wij de beste methode bij, kwantitatief, kwalitatief, of gemengd. Dus niet omgekeerd: het herhalen van een kunstje en beperken tot onderzoeksvragen die je kunt beantwoorden met die methode. Gedegen onderzoek is nodig, zodat palliatieve-zorgonderzoek serieus genomen wordt. Het is nog te vaak een ‘quick en dirty’ ontwikkelen en implementeren, en een missie om aan te tonen dat ‘palliatieve zorg werkt’ speelt het onderzoek parten. Uitvinden wat niet werkt, is meestal zeker zo leerzaam! Uiteindelijk leidt het tot kennis en producten waar de praktijk wat aan heeft. Wordt vervolgd…

Home      Previous      Next